ԽՄԲԱԳՐԱԿԱՆ - ԻՆՔՆԱՔՆՆԱՐԿՄԱՆ ԿԱՐԳՈՎ

Տարեվերջին կատարուած տեղեկագրումները ընդհանրապէս կը խօսին իրականացումներուն, յաջողութիւններուն եւ առնուած քայլերուն մասին։ Տարեվերջը սակայն միայն տօնական մթնոլորտի մէջ յաջողութիւնները գովերգելու ինքնադրսեւորումի առիթ չէ։ Ներհայեցողական մօտեցում պէտք է ճիշդ ու առարկայական գնահատականով բացթողումները եւս լոյսին բերելու, առանց բարդոյթի յայտարարելու, թէ ո՛ւր տուեալ հաստատութիւնը ձախողութիւն արձանագրեց։ Բացթողումներն ու ձախողութիւնները հրապարակային ինքնաքննարկման կարգով արծարծելը պէտք չէ վախցնէ հաստատութիւններու կամ ընդհանրապէս հասարակական կեանքի պատասխանատուները։

Ա՛յս է ճիշդ ուղին յառաջիկայ ծրագրումները եւ մանաւանդ անոնց իրականացումները աւելի արդիւնաւէտ դարձնելու։ Մեր հաւաքական շահերէն կը մեկնի ինքնաքննարկումը, ինքնաքննադատութիւնը եւ եղելոյթներուն առարկայական գնահատական տալը։«Ազդակ»ի բացառիկը արդէն քանի մը տարիէ ի վեր աւանդութիւն ձեւաւորած է իր տարեկան գործունէութեան համադրումը տալու։ Այս մէկը հայ մամուլի պատմութիւնը ուսումնասիրողին համար կրնայ իբրեւ աղբիւր ծառայել։ Մենք պէտք է հետզհետէ յաջողինք նաեւ իրագործումներուն առընթեր մեր ներքին դժուարութիւններուն մասին հրապարակել մեր մտածումները։ Այլապէս ինքնաքարոզչութեան տպաւորութիւնը կրնայ ձգել միայն կատարուածին մասին ներբողելը։

Իրատեսական ըլլալու համար արձանագրենք, որ ինչպէս իրականացումներու պարագային, այնպէս ալ բացթողումներու, կարելի չէ ամբողջական համապատկեր ներկայացնելը։ Թուենք ամէնէն հիմնականները՝ իբրեւ նախանիշ յառաջիկայ տարուան ծրագիրներու եւ առաջադրանքներու գործնականացման։

Մեր թերթի իրաւամբ ամէնէն քննադատուած կողմը լեզուականն է։ Անշուշտ երեւոյթը միայն «Ազդակ»ին չի վերաբերիր։ Այս հաստատումը չի նշանակեր հիմնական թերութեան արդարացում։ Սփիւռքահայ մամուլը շեշտակիօրէն կը դիմագրաւէ այս հարցը։ Արեւմտահայերէնի գոյութեան խնդիրն է, որ սուր կերպով կը դրուի այսօր։ Այստեղ տեղը չէ լայնածաւալ պեղումներու այս հարցին մասին։ Բաւարարուինք ըսելով, որ թերթի պարտականութիւնն է լեզուական անաղարտութեան գերադասումը. տարբեր պատճառներով, որոնք միայն «Ազդակ»ի անձնակազմին հետ կապուած չեն անշուշտ, մենք հեռու ենք ակնկալուած այդ բարձրութենէն։ Յատուկ քաղաքականութեան կիրարկում պէտք է այս հիմնական թերութիւնը եթէ ոչ վերացնելու, այլ որոշ քայլեր առնելու ինքնասրբագրման ուղղութեամբ։

Հակառակ որոշ ճիգերու, նախաձեռնութիւններու եւ աշխատանքներու, «Ազդակ» չէ յաջողած իր յարկին տակ համախմբել երիտասարդ խաւը։ Պատասխանատուութենէ խուսափելու չի միտիր այն նշումը, որուն համաձայն, երիտասարդական համաշխարհային տագնապէն զերծ չի մնար նաեւ «Ազդակ»։ Մանկապատանեկան նկատառելի խաւի համախմբումը «Պզտիկ-Մզտիկ»ի ճամբով իր տարբերակը պէտք է յաջողի ձեւաւորել նաեւ երիտասարդութեան հարթութեան վրայ։ Մեր նախաձեռնութիւնները այս ուղղութեամբ չեն ցուցաբերած անհրաժեշտ աշխուժութիւնը։ Պէտք է նշել, որ ելեկտրոնային տարբերակը յատկապէս «ֆէյսպուք»ի բաժինով արագօրէն ձեւաւորած է «Ազդակ»ի յատուկ ցանց, որուն անդամակցողները բացառապէս երիտասարդներ են։ Այս տարուան ընթացքին «Ազդակ» յատուկ կեդրոնացումով փորձեց կիրարկել հրապարակային քննարկումներ զարգացնելու թերթի քաղաքականութիւնը։

Ելեկտրոնային պլոկի բաժինին մէջ երեւցան «Ազդակ»ի հասցէին ուղղուած ամէնէն խիստ քննադատութիւնները։ Անոնցմէ ոմանք ալ իրենց արտայայտութիւնները գտան թերթի սիւնակներուն մէջ։ Յաճախ չյարգուեցաւ կառուցողականութիւնը յարգելու մեր առաջնային սկզբունքը։ Վիրաւորանքներ, անձնական վերագրումներ ինչպէս համացանցային այլ պլոկներու վրայ, մեր պլոկին վրայ եւս իրենց դրսեւորումները ունեցան։ Կառուցողականութեան սկզբունքի խախտումը, վիրաւորական վերագրումները, հարցի էութենէն յաճախակի շեղումները համոզեցին մեզի, որ մեր հասարակութեան մօտ կը պակսի հրապարակային առողջ քննարկում կազմակերպելու եւ անոնց մասնակցելու մշակոյթը։ Մեր կազմակերպած մամլոյ լսարանները բաւարար չէին, որ այդ մշակոյթը կայանայ։ Մեր կարգին՝ պլոկի քննարկումներուն տեղին միջամտութիւններու բացակայութիւնը, յղուած հարցումներուն պատասխաններու ուշացումը չօգնեցին աշխատանքի ճիշդ հունաւորման։ Այս բոլորին ընթացքին «Ազդակ»ի կողմէ եւս երբեմն վրիպեցաւ լրագրողական էթիքի յարգումի սկզբունքը։ Նշուած եւ չնշուած աշխատանքներու ամբողջութիւնը հեւքոտ կշռոյթ կ'ենթադրէ։ Հեւքը, աճապարանքը, մարդուժի անբաւարարութիւնը տեղի կու տան սխալներու, վրիպակներու, որոնք անպայման լեզուական չեն, այլ հետեւանք՝ գրաշարական եւ վերստուգման սրբագրութիւններու անուշադրութեան։ Նման վրէպներու ականատես եղան մեր ընթերցողները, որոնց հասկացողութեան համար մէկէ աւելի անգամներ դիմեց խմբագրութիւնը։

Համաչափ չմնացին թերթին ելեկտրոնային եւ տպագիր տարբերակներուն հասանելիութեան տարողութիւնները։ Յառաջիկայ տարուան ընթացքին թերթի տպագիր տարբերակի ցրուումի աշխատանքները պէտք ունին յաւելեալ թափի, կազմակերպական աշխատանքի։ Այլապէս ըսած ենք արդէն, որ մեր տպագրութեան կազմածները հիմնովին վերանորոգուելու անյետաձգելի անհրաժեշտութեան առջեւ են։

Այս հարցերուն մասին տարուան ընթացքին մեզի դիմեցին շատեր։ Ոմանք «Ազդակ»ը աւելի փայլուն իրավիճակի մէջ տեսնելու նախաձեռնութեամբ, իրենք զիրենք «Ազդակ»ի ընտանիքի մաս կազմած ըլլալու գիտակցութեամբ։ Սխալը նկատող սակայն մեզի չդիմողներէն ոմանք ալ չարախնդութեամբ, հեգնական զգացումներով եւ փոխանակ ուղղակի խմբագրութեան դիմելու՝ ծաղրը շրջանառութեան մէջ դրին ոչ անպայման սրբագրելու մտադրութեամբ։

Մենք ամենայն լայնախոհութեամբ ընկալեցինք սխալը մատնացոյց ընող երկու տեսակ մօտեցումները։ Անոնցմէ առինք դրականը, երբեմն ընդունելով սխալը, երբեմն կիրարկուածին մասին համապատասխան բացատրութիւնը տալով, միշտ ու միշտ գերադասելով կառուցողականութիւնը, սրբագրութիւնը։

Պիտի ուզէինք ջերմօրէն, որ ամէնէն խիստ քննադատութիւնները անգամ գերադասէին կառուցողականութիւնը եւ առաջադրէին «Ազդակ»ի վերելքը։ Եւ եթէ ա՛յդ է քննադատութեան ոգին, այդ բոլոր քննադատութիւնները ոչ միայն տեղ կը գտնեն «Ազդակ»ի էջերուն մէջ, այլ նկատի կþառնուին նաեւ տնօրէնութեան եւ խմբագրակազմին կողմէ։ Առանց բարդոյթի։Համոզուած ենք, որ բացթողումները ընդգծելը պարզապէս կþառաջադրէ թերթին զարգացումը։ Մեր ընթերցողներն ու աշխատակիցները առողջ մօտեցումի հիման վրայ նման ընդգծումներ կատարելով նպաստած կþըլլան «Ազդակ»ի զարգացումին։