ԱԿՆԱՐԿ
Համացանցային տարածքներու վրայ ուշագրաւօրէն գերաշխուժ իրավիճակ կը ցուցաբերէ «Ճշմարտութեան պատմութիւնը-հայկական պնդումները» վերնագիրը կրող կայքէջը։ Նկատառելի արագակշռութեամբ մը այս կայքէջին վրայ կը տեղադրուին զուտ հայկական հարցերու վերաբերող ապատեղեկատուութեան մը անվերջանալի շղթայի օղակները։ Անոնք, որոնք հայկական նիւթերու վերաբերեալ «Կուկըլ-ալըրթ»ի լրատուութիւնները կը ստանան իրենց ելեկտրոնային նամակատուփերուն մէջ, յստակօրէն կը պատկերացնեն, թէ ի՛նչ կշռոյթի եւ ի՛նչ տարողութեան մասին է խօսքը։ Ասիկա թուրքերու մղած տեղեկատուական պատերազմին նորագոյն միջոցներէն կը թուի ըլլալ, որ աննկատ պէտք չէ անցնի հայկական տեղեկատուադաշտի համապատասխան բաժանմունքներու պատասխանատուներէն։ Բառին ամբողջական իմաստով ապատեղեկատուական գրոհ է, որ տեղի կ’ունենայ, որ թէեւ չյայտարարուած, այսուհանդերձ բոլոր նախադրեալները կը պարփակէ համոզելու, որ գրոհը կը կրէ թրքական պետութեան հովանաւորութիւնը, նեցուկը, եթէ ոչ՝ կը մատնէ անոր նախաձեռնութիւնը։
Թրքական տեղեկատուական գրոհին առընթեր, երէկ երեկոյեան, ազրպէյճանական «Թուտէյ ազ»ը ելեկտրոնային շրջանառութեան մէջ դրաւ քարոզչաքաղաքական անհանգստութիւն մը։ Խօսքը կը վերաբերի ազրպէյճանական «Թուտէյ ազ» յայտնի կայքէջին, որուն հրապարակած յօդուածը զօրակոչի կը հրաւիրէ ազրպէյճանցի հասարակութիւնը։
Հարցը հետեւեալն է. «Ուիքիփետիայի վրայ Ազրպէյճան-Հայաստան պատերազմը կը շարունակուի» խորագրեալ գրութիւնը կը բողոքէ, որ «Հայաստան», «Արցախ», «Ղարաբաղ», «Արցախեան հակամարտութիւն» բառերը, եթէ «Ուիքիփետիա»ի որոնման բաժինին մէջ դրուին, որոնողին կը տրամադրուին «սխալ» տեղեկութիւններ։ Պարզ է, որ խօսքը ինչի մասին է։ Միտք բանին՝ Հայաստանի Հանրապետութեան սահմաններէն նշուած է Արցախը, որ պատմական Հայաստանի մաս կազմած է։
«Ուիքիփետիա»ի այցելուները գիտեն, որ բաց հանրագիտարանի ելեկտրոնային այս տարբերակը կ’ընդունի նաեւ այցելու-ընթերցողին կողմէ տրամադրուող տուեալներ, տեղեկութիւններ՝ տուեալ նիւթին վերաբերեալ։ «Թուտէյ ազ»ը հեծանիւ կը հնարէ եւ զօրակոչի կ’ենթարկէ ազրպէյճանցի հասարակութիւնը, «ճիշդ» տեղեկութիւններ փոխանցելու համար բաց հանրագիտարանին եւ՝ «սրբագրելու» ցարդ իբրեւ տեղեկութիւն հրամցուածը։ Խորքին մէջ, կոչ կ’ուղղուի աշխուժ մասնակցութիւն բերելու իրականութիւններու խեղաթիւրման։
Մօտէն հետեւիլ պէտք է, թէ յառաջիկայ օրերուն, նոյն բառերու տեղադրումով կատարուած որոնումներուն արդիւնքը ի՞նչ պիտի ըլլայ։ Հետեւիլը բաւարար չէ անշուշտ. եթէ «Թուտէյ ազ»ը զօրակոչ յայտարարած է, հայկական կողմը հետեւելով չի կրնար բաւարարուիլ։ Հայ այցելու-ընթերցողը պէտք է մասնակցութիւն բերէ «Ուիքիփետիա»ի վրայ յայտարարուած տեղեկատուութիւն-ապատեղեկատուութիւն պատերազմին։ «Ուիքիփետիա»ն կամ ինքզինք յարգող որեւէ ելեկտրոնային բաց հանրագիտարան, ի վերջոյ պէտք է գիտակցի, որ այս բոլոր պատերազմներուն մէջ հաւաստիութեան որոշ մակարդակ պահելու խնդիր գոյութիւն ունի։ Եւ որքան աշխուժութիւն ցուցաբերէ ազրպէյճանական ելեկտրոնային գրոհը, տեղեկատուութիւնը պէտք չէ փոխուի ապատեղեկատուութեան։
Մենք, եթէ չենք կրնար որեւէ ձեւով ազդեցութիւն ունենալ այսպէս կոչուած «ճշմարտութեան պատմութիւն»ը կայքէջի յերիւրանքային արտադրողականութեան վրայ, ապա կրնանք դեր ունենալ «Ուիքիփետիա»ի հաւաստիութիւնը պահելու գործին մէջ։
Այս մէկը եւս ելեկտրոնային տարածքներու վրայ մղուող տեղեկատուական պատերազմի իւրօրինակ տարբերակ է։ Հերթական անգամ մենք չենք նախայարձակը։ Յանցաւոր կ’ըլլանք սակայն, եթէ ձեռնածալ մնանք մեզի դէմ սանձազերծուող գրոհին դիմաց։ Իսկ «Ուիքիփետիա»ի հեղինակները պէտք է ըմբռնեն, որ այս յարձակումը հաւասարապէս թէ՛ հայկական կողմին եւ թէ՛ իրենց դէմ ուղղուած է։
«Ա.»
